آرامگاه فردوسی در توس مشهد | تصاویر

آرامگاه فردوسی کجاست؟

آرامگاه فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی در طوس مشهد است.

طراحی بنای آرامگاه فردوسی توسط هوشنگ  سیحون انجام شده است و معمار مجری این بنای زیبا نیز استادحسین

لرزاده بوده است. حسین حجار باشی زنجانی و تقی درودیان نیز مباشر ساخت این بنا بوده اند. در طی سالیان  آرامگاه

فردوسی بارها تخریب و دوباره بازسازی شده است. نمایی که از آرامگاه حکیم فردوسی در دو دهه اخیر در روایات تاریخی

گزارش شده است تصویری از بنایی محقر در میان گندم زار است. در زمان ملی گرایی نوین ایران یعنی در حدود آغار سده

چهارده خورشیدی سعی شد تا بنایی شایسته برای آرامگاه فردوسی ساخته شود. اکنون آرامگاه فردوسی در مکانی

است که حدود شش هکتار وسعت دارد.

قسمت های مختلفی در این محوطه وجود دارد مانند: ساختمان های اداری، موزه، کتابخانه، باغ آرامگاه، استخر، تندیسی

زیبا از فردوسی، بنای یادبود، آرامگاه زنده یاد مهدی اخوان ثالث و…

در داخل این بنای یادبود کتیبه هایی سنگی از سروده های فردوسی، کاشی کاری ها، نقوش برجسته سنگی و …

به دست استادان چیره دست ساخته شده است. آرامگاه فردوسی در بیست و پنج کیلومتری شمال غرب مشهد

میان روستاهای طوس سفلی و اسلامیه در مسیری که از بزرگراه مشهد _ قوچان منشعب شده بود قرار دارد.

مجموعه فرهنگی باغ آرامگاه فردوسی درنزدیکی شهر تاریخی تابران و بقعه تاریخی هارونیه ساخته شده است.

زادگاه حکیم فردوسی روستای پاژ بوده است که با جایگاه کنونی آرامگاه فردوسی حدود بیست و هشت کیلومتر

فاصله دارد.

پیشنهاد می کنیم مطالب زیر را هم بخوانید:

معرفی شهر مشهد

جاهای دیدنی مشهد

پارک کوهسنگی

آدرس آرامگاه فردوسی

استان خراسان رضوی، بیست کیلومتری شمال مشهد، طوس

قیمت بلیط  آرامگاه فردوسی و زمان بازدید

قیمت بلیط ورودی به آرامگاه فردوسی سه هزار تومن و زمان بازدید همه روزه صبح الی عصر به غیر از ایام تعطیل رسمی

می باشد.

تاریخچه آرامگاه فردوسی

گفته می شود آن زمان فردوسی را به علت شیعه بودن در گورستان راه ندادند و به ناچار او را در باغ خودش دفن کردند.

باغ فردوسی در شهر تابران نزدیک به دروازه رزان بوده است.

بارها مزار فردوسی را ویران کردند تا نام و نشانی از او نباشد،اما اهل دانش و معرفت مزار او را زیارت گاه خود قرار داده بودند

و باز آن را بازسازی می کردند. در روایات تاریخی گفته شده است که نخستین بار سپهدار طوس در زمان فردوسی یعنی

ارسلان جاذب بنایی برای یادبود فردوسی بر مزار او ساخت.ارسلان جاذب بر مزار فردوسی قبه ای ساخت که تا نزدیک صد

سال این بنا بر پا بود.  گفته می شود در سال پانصد و ده هجری قمری نظامی عروضی از این بنای یادبود دیدن کرده است.

در زمان حکومکت گرگوز، امیر مغول بنای آرامگاه فردوسی را ویران کرد و مصالح آن را نیز برای ساخت قلعه ای برای خودش

در طوس استفاده کرد. بعد از گذشت زمانی در هنگام پادشاهی غازان خان، امیری به نام امیر ایسن قتلغ بنایی را بر مزار

فردوسی برپا کرد. امیر ایسن قتلغ خانقاهی را در نزدیکی بنای مزار فردوسی ساخت اما خودش قبل از پایان کار درگذشت.

تا اینکه در زمان حمله عبیدالله خان ازبک که تعصبی شدید ضد شیعیان داشت دستور داد این بنای یادبود را ویران کنند. در

زمان قاجار و در زمان حکومت ناصرالدین شاه، والی خراسان به نام عبدالوهاب آصف الدوله از جانب ناصرالدین شاه دستور

گرفت آرامگاه فردوسی را بیابد که سرانجام آن را یافت و دو اتاق برای یادبود بر مزار فردوسی بنا کرد تا بعدها بنایی با شکوه

بر آن بسازد.

پیشنهاد می کنیم مطالب زیر را هم بخوانید:

آرامگاه نادر شاه

موزه نان مشهد

پارک ملت مشهد

باغ وحش وکیل آباد

پیشینه ساخت بنای امروزی آرامگاه فردوسی

نخستین کسی که بعد از گشایش انجمن آثار ملی طرح بازسازی آرامگاه فردوسی را به مجلس پیشنهاد داد فردی بود به نام تیمور تاش.

بازسازی این آرامگاه در سال هزار و سیصد و پنج آغاز شد. زمانی که انجمن آثار ملی گشایش یافت، فردی به نام اریاب کی خسرو شاهرخ

که نماینده زرتشتیان در مجلس بود برگه های برای جذب کمک مالی برای ساخت بنایی شایسته برای فردوسی چاپ کرد تا فراخوانی همگانی

شود. ارباب کی خسرو شاهرخ مأمور شد تا مکان دقیق دفن فردوسی را مشخص کند. اولین گامی که انجمن آثار ملی برای بازسای آرامگاه

فردوسی برداشت، طرح امروزی آرامگاه فردوسی بود. این طرح به مناسبت هزاره فردوسی در سال هزار و سیصد و سیزده اجرا شد. بعد

از بررسی ها مشخص سد که مدفن فردوسی در باغی است که متعلق است به حاج میرزا محمدعلی قائم مقام التؤلیه. این باغ که بیست و

سه هزار متر مربع وسعت داشت از سوی میرزا محمدعلی قائم مقام به رضا خان پهلوی داده شد. رضا خان نیز این باغ را برای ساخت بنای

یادبود فردوسی به انجمن آثار ملی اهدا کرد.

زمین های اطراف این باغ متعلق بود به شخصی به نام حسین ملک که او هم هفت هزار متر از زمین هایش را به انجمن آثار ملی اهدا کرد.

بدین ترتیب مساحت باغ به سی هزار متر مربع رسید. همچنین بعد ها نیز میرزا محمدعلی حدود بیست و پنج هزار متر دیگر از باغش را به

انجمن اهدا کرد و بعد از او نیز فرزندانش بیست و پنج هزار متر دیگر را به این مجموعه اهدا کردند. طرح بنای آرامگاه فردوسی از میان سه طرح

موجود در مسابقه ای که برای این طرح گذاشته بودند انتخاب شد. یکی از این طرح های به ارنست امیل هرتسفلد که باستان شناسی آلمانی

بود تعلق داشت.طرح دیگر را آندره گدار، باستان شناس و معماری فرانسوی کشیده بود. یکی دیگر از طرح هایی که در این مسابقه وجود داشت

متعلق بود به نیکلای مارکف که معماری گرجستانی بود. طرحی دیگر نیز از آن استاد کریم طاهر زاده بهزاد بود. از میام طرح هایی که برای این

مسابقه فرستاده شد، انجمن طرح کریم طاهر زاده بهزاد را برگزید.طرح تصویب شده به سبک ساختمان های دوره هخامنشیان بود که سرستون

های بلند داشت. بعد از مدتی وجود طرحی دیگر نیز برای بنا ضروری به نظر رسید و از آندره گدار خواستند تا طرحی بکشد که او آن طرح را از

فرانسه فرستاد. تیمور تاش اصرار داشت که سقف بنا باید هرمی باشد که جزیی از معماری مصری است و در نهایت هم موفق شد تا طرح را

تغییر دهد و سقف هرمی ساخته شد. بعد از مدتی انجمن تصمیم گرفت سقف هرمی را بردارد و از کریم طاهرزاده بهزاد خواست تا طرحی دیگر

بدهد. طبق این طرح جدید سقفی پلکانی جایگزین سقف قبلی شد. حسین لرزاده مسئول نظارت ساخت بنا شد. این بنا استحکام خوبی

نداشت و کم کم نشست کرد. هوشنگ سیحون مسئول بازسازی بنا شد و در سال هزار و سیصد و چهل و هفت کار بازسازی بنا به پایان

رسید.

پیشنهاد می کنیم مطالب زیر را هم بخوانید:

سرزمین موج های آبی مشهد

باغ ملی مشهد

ویژگی های معماری بیرونی آرامگاه فردوسی

ساختمان بنا چهار گوش است و از هر سو دارای پلکان می باشد.

نمای این بنا به این گونه است که هفت مکعب با هم مکعبی با بلندی هجده متر را می سازند که بر روی سکویی قرار دارد.

کتیبه ای بر مکعب چهارم قرار دارد که بر روی آن ساخت بنا و بزرگداشت فردوسی از سوی انجمن آثار ملی نوشته شده است.

بر مکعب پنجم نیز در چهار طرف مکعب لوح های مرمرینی به اندازه چهار متر در یک و نیم متر قرار دارد که روی آن ها اشعاری از

فردوسی حک شده است. اطراف این کتیبه ها نیز به سبک هخامنشی با نقاشی هایی آراسته شده است. این بنا از نخستین

بناهایی است که به سبک معماری باستانی ایرانی ساخته شده است. این بنا از لحاظ ایستایی  و استواری و اینکه حرکت به

سوی  بالا را نشان می دهد یادآور زیگورات است.

معماری درونی آرامگاه فردوسی

اتاق مدفن در زیر زمین بنا است که دو پلکان از سمت شمال و جنوب به آن می رسد. اما ورودی بنا در قسمت غرب قرار دارد.

شش قطعه نقش برجسته سنگی بر دیوار پلکان ها قرار دارد. این شش قطعه روایت کننده داستان های نبرد رستم و سهراب،

آمدن پادشاه هندوستان به دربار ایران، پیکار رستم، داریوش بزرگ بر تخت سلطنت، جنگ دلاوران ایرانی و تورانی، دو نفر از

اسپهبدان در حضور پادشاه ساسانی، می باشد. قبل از بازسازی این نقش برجسته ها در اتاق مدفن بودند. دیوارهای این بنا

نیز دربردارنده نقش برجسته هایی است که هر کدام یکی از داستان های شاهنامه را روایت می کند.بلندی سقف بنای آرامگاه

فردوسی بیست و سه متر است. سنگ قبر نیز در میان دو سکوی سنگی پلکانی است . طول سنگ قبر یک متر و پنجاه و چهار

سانت و عرض آن نود سانتی متر و ارتفاع آن پنجاه و چهار سانت می باشد.  در اطراف مدفن بیست ستون به ارتفاع چهار متر و

پهنای هفتاد سانت قرار دارد.

   ایران کجاست : سایت جامع گردشگری ایران

*اگر اطلاعات یا تجربه ای از سفر به این منطقه دارید ، حس خود را در قسمت نظرات با سایر کاربران به اشتراک بگذارید.